Waar gaat deze Wegwijzer over?
Deze Wegwijzer Unesco Werelderfgoed Hollandse Waterlinies Noord-Holland is een tool voor gemeenten die een ruimtelijk initiatief in het gebied van de Hollandse Waterlinies moeten toetsen aan de Omgevingsverordening. Via deze tool raken zij wegwijs in de regels die gelden voor het werelderfgoed Hollandse Waterlinies in Noord-Holland. Dit gebied valt in de Omgevingsverordening onder het werkingsgebied van Erfgoederen van uitzonderlijke universele waarden (EUUW).
Wat zijn de Hollandse Waterlinies?
In 2021 is het werelderfgoed Stelling van Amsterdam uitgebreid met de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Samen vormen deze twee waterlinies het UNESCO Werelderfgoed Hollandse Waterlinies. De provincie Noord-Holland (PNH) is samen met de provincies Utrecht, Gelderland en Brabant verantwoordelijk voor de bescherming van dit werelderfgoed.
Gemeenten binnen het gebied van de Hollandse Waterlinies moeten de Omgevingsverordening in acht nemen indien er ontwikkelingen plaatsvinden binnen werkingsgebied EUUW die het werelderfgoed Hollandse Waterlinies raken.
Indien buiten het werkingsgebied EUUW gelegen, moeten gemeenten bij nieuwe ontwikkelingen afwegen hoe zij omgaan met het werelderfgoed Hollandse Waterlinies.
Wat zijn EUUW?
EUUW zijn erfgoederen met uitzonderlijke en universele waarden. Deze waarden zijn vastgelegd in het Statement of Outstanding Universal Values (OUV). Een samenvatting van deze OUV’s van werelderfgoed in Nederland is te vinden op de site van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Het werkingsgebied EUUW is weergegeven in de viewer Omgevingsverordening NH2022.
De planologische bescherming van werelderfgoed de Hollandse Waterlinies
Subparagraaf 6.2.5.3 Erfgoederen van uitzonderlijke universele waarde van de Omgevingsverordening bevat regels om de kernkwaliteiten van het werelderfgoed te beschermen en te versterken.
De bescherming van het werelderfgoed Hollandse Waterlinies heeft zijn oorsprong in Afdeling 7.2. Instructieregels met het oog op het behoud van werelderfgoed en cultureel erfgoed van het Besluit Kwaliteit Leefomgeving (BKL). Hierin staan regels vermeld van de Rijksoverheid omtrent EUUW. Zo staan in bijlage XVII die hoort bij artikel 7.4 eerste lid de kernkwaliteiten vermeld waarover de provincie moet waken. Het is de plicht van de provincie deze kernkwaliteiten verder uit te werken en te borgen in de Omgevingsverordening. Dit is in bijlage 8 van de Omgevingsverordening uitgewerkt voor de Beemster, de Stelling van en Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie.
De provincie heeft het werkingsgebied ‘Erfgoederen van uitzonderlijke universele waarde’ opgenomen in de viewer beschermingsgebieden NH2022.
Wanneer een initiatiefnemer een ontwikkeling wil realiseren, niet passend binnen het bestemmingsplan en in het werkingsgebied EUUW, dan moet de ontwikkeling passen binnen Artikel 6.62 in samenhang met bijlage 8.
Let op: naast Artikel 6.62 kunnen er nog meer artikelen, zoals opgenomen onder hoofdstuk 6 van de Omgevingsverordening, van kracht zijn op het initiatief.
Opzet wegwijzer Unesco Werelderfgoed Hollandse Waterlinies Noord-Holland
De wegwijzer bestaat uit twee stappen die doorlopen moeten worden. Stap één is de oriëntatiefase en stap twee betreft de onderzoeksfase.
- Oriëntatiefase: bekijk het ruimtelijk plan en de viewer van de Omgevingsverordening.
Oriënteer of er nader onderzoek nodig is. Indien onderzoek nodig lijkt ga naar de onderzoeksfase. - Onderzoeksfase: : doe onderzoek naar de invloed van het initiatief op de kernkwaliteiten van de Hollandse Waterlinies
Batterij aan de Sloterweg, foto: Martin van Lokven